原因論 第十章 改訂版1
小林 剛
100 知性体はすべて、滅ぶことなく、時間にも属さない永遠的諸事物を知性認識する。 Omnis intelligentia intelligit res sempiternas quae non destruuntur neque cadunt sub tempore.
101 なぜなら、もし常に知性体が動かされないものであるならばその場合、知性体は滅
ぶことなく(変化することもなく)1、生成消滅にも属さない永遠的諸事物にとって原因だ からである。知性体がそのようであるのはただ、事物を自らの存在によって知性認識し、 自らの存在は消滅しない2永遠的なものだからである。
Quod est quoniam si intelligentia est semper quae non movetur, tunc ipsa est causa rebus sempiternis quae non destruuntur [nec permutantur] neque cadunt sub
generatione et crruptione. Et intelligentia quidem non est ita, nisi quia intelligit rem per esse suum, et esse suum est sempiternum quod non corrumpitur <….>.
102 だから、以上の通りであるので、私たちは次のように言う。滅び得る諸事物3は物体
性に由来する。すなわち、時間的な物体的原因に由来する4のであって、永遠的な知性的 原因に由来する5のではない。
Cum ergo hoc sit ita, dicimus quod res destructibiles <…> sunt ex corporeitate, scilicet ex causa corporea temporali, non ex causa intellectibili aeterna.
1 「滅ぶことなく(変化することもなく)」のところは、アラビア語原文ではただ「変化せ ず」となっている。
2 「消滅しない」のところは、アラビア語原文では「変化・変容しない」となっている。
3 「滅び得る諸事物」は、アラビア語原文では「変容し、生成消滅の下にある物体的な諸 事物の原因」となっている。
4 「物体性」「すなわち、時間的な物体的原因」は、アラビア語原文ではただ「時間的な物 体的原因」となっており、また「に由来する」は、アラビア語原文では、主語との関係で
「の一種である」と理解すべきである。
5 ここの「に由来する」も、アラビア語原文では、主語との関係で、「の一種である」と理 解すべきである。