• 検索結果がありません。

HO HO

OH

O O HO

OH OH

HO

Fig.2    7‐o‐β‐D‐グルコピラノシル‐α‐ホモノジリマイシン 

NH OH

HO HO

OH

Fig.3  1‐デオキシノジリマイシン  Fig.1  α‐ホモノジリマイシン 

NH OH

HO HO

OH

OH

0 5 10 15 20 25 ニセアシベニイグチ

ウスフジフウセンタケ ツバフウセンタケ キヌガサタケ コウモリタケ クロカワ キホウキタケ フサヒメホウキタケ コガネホウキタケ ハナホウキタケ ヒグマアミガサタケ ムラサキフウセンタケ ニガイグチモドキ アシベニイグチ トサカホウキタケ キンチャヤマイグチ タマシロオニタケ ドクツルタケ コウタケ アケボノアワタケ コナカブリテングタケ アイシメジ タマゴタケ アカヤマドリ ムレオオイチョウタケ ウラグロニガイグチ ヒメマツタケ

IC50mg/mL)

水抽出物

エタノール抽出物

Fig.4    α-グルコシダーゼ阻害活性スクリーニングの結果 

抽出液原液で 50%以上の阻害を示したもの 

IC50:50%阻害を示したときの乾燥試料粉末量(mg/mL) 

0 1 2 3 4 5

ニオウシメジ クロハツ アミガサタケ ネズミシメジ ナギナタタケ フジウスタケ アラゲキクラゲ カラハツタケ トキイロラッパタケ ドクベニタケ オキナクサハツ カワリハツ ツキヨタケ クサハツ シモフリシメジ ケロウジ ニオイワチチタケ ニオイハリタケ キオビフウセンタケ クダアカゲシメジ フサヒメホウキタケ キンチャフウセンタケ アミハナイグチ ヒメシロタモギタケ ヌメリササタケ キチチタケ スギヒラタケ ケシロハツモドキ ホンシメジ イッポンシメジ

IC50mg/mL)

エタノール抽出物

Fig.5    α-アミラーゼ阻害活性スクリーニングの結果 

抽出液原液で 50%以上の阻害を示した試料中上位 30 種を抜粋  IC50:50%阻害を示したときの乾燥試料粉末量(mg/mL) 

 

(A) 

Fig.6  ノジリマイシン標準品のクロマトグラム 

(A)  α-ホモノジリマイシン(HNJ)標準品のトータルイオンクロマトグラム 

(B)  7-o-β-D-グルコピラノシル-α−ホモノジリマイシン(b-gluco-HNJ)標準品の        トータルイオンクロマトグラム 

(C)  1-デオキシノジリマイシン(DNJ)標準品のトータルイオンクロマトグラム  カラム:TSKgel Amide-80(2.0mm×10.0cm,5μm,TOSOH) 

溶離液:6.5mmol/L 酢酸アンモニウム含む 81%アセトニトリル 

Capillary voltages:2000V, Desolvation temperature:300℃,        Scanning Mass:m/z100-1000, Positive ion mode 

 

(B) 

(C) 

(A)  Total  ion plot 

(B)  HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 194.103 

(C)  b-gluco-HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 356.158  カラム:TSKgel Amide-80(2.0mm×10.0cm,5μm,TOSOH)  溶離液:6.5mmol/L 酢酸アンモニウム含む 81%アセトニトリル 

Capillary voltages:2000V, Desolvation temperature:300℃,        Scanning Mass:m/z100-1000, Positive ion mode 

Fig.7    ツバフウセンタケ抽出物のクロマトグラム 

(A) 

(B) 

(C) 

(A)  Total  ion plot 

(B)  HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 194.103 

(C)  b-gluco-HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 356.158  カラム:TSKgel Amide-80(2.0mm×10.0cm,5μm,TOSOH)  溶離液:6.5mmol/L 酢酸アンモニウム含む 81%アセトニトリル 

Capillary voltages:2000V, Desolvation temperature:300℃,        Scanning Mass:m/z100-1000, Positive ion mode 

 

 

(A)  (B)  (C) 

Fig.8    ニセアシベニイグチ抽出物のクロマトグラム 

(A)  Total  ion plot 

(B)  HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 194.103 

(C)  b-gluco-HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 356.158  カラム:TSKgel Amide-80(2.0mm×10.0cm,5μm,TOSOH)  溶離液:6.5mmol/L 酢酸アンモニウム含む 81%アセトニトリル 

Capillary voltages:2000V, Desolvation temperature:300℃,        Scanning Mass:m/z100-1000, Positive ion mode 

 

 

Fig.9    ウスフジフウセンタケ抽出物のクロマトグラム

(A) 

(B) 

(C) 

Fig.10    キヌガサタケ抽出物のクロマトグラム 

(A)  Total  ion plot 

(B)  HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 194.103 

(C)  b-gluco-HNJ : Single ion plot [M+H]+  m/z 356.158  カラム:TSKgel Amide-80(2.0mm×10.0cm,5μm,TOSOH)  溶離液:6.5mmol/L 酢酸アンモニウム含む 81%アセトニトリル 

Capillary voltages:2000V, Desolvation temperature:300℃,        Scanning Mass:m/z100-1000, Positive ion mode 

 

(A) 

(B) 

(C) 

                 

                     

                   

Fig.11  ノジリマイシン類縁体検量線

α-ホモノジリマイシン検量線 

R

2

 = 0.9998

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2

μmol/L

Area

7-o-β-グルコピラノシル-α-ホモノジリマイシン 

R

2

 = 0.9887

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000 90000

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2

μmol/L

Area

Fig.12  ノジリマイシン類縁体の定量 

*  乾燥試料粉末1g あたりの含有量 

2.1

1.6

0.9

1.3 0.9

0.7

1.2

0 0.5 1 1.5 2 2.5

ニセアシベニイグチ

ウスフジフウセンタケ

ツバフウセンタケ

キヌガサタケ

(mg/dry g)

HNJ

b-gluco-HNJ

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 ハイイロシメジ

タモギタケ ツバフウセンタケ クロカワ コウモリタケ クサハツ キヒダマツシメジ ヌメリササタケ イタチナミハタケ ツチスギタケ タヌキノチャブクロ ムキタケ ケシロハツモドキ ツクリタケ ブナシメジ キチチタケ ツキヨタケ ショウゲン アカモミタケ キハツタケ クリイロムクエタケ ドクツルタケ キンチャヤマイグチ オキナクサハツ アミガサタケ キツネノチャブクロ マイタケ キクメタケ クロチチタケ テングタケ

IC50mg/mL) 水抽出物

エタノール抽出

Fig.13  リパーゼ阻害活性スクリーニングの結果(上位 30 種抜粋) 

抽出液原液で 50%以上の阻害を示した試料中上位 30 種を抜粋  IC50:50%阻害を示したときの乾燥試料粉末量(mg/mL) 

13.7 6.4

2.52 1.21

1.04 0.764 0.73 0.121

0 5 10 15

ナメコ エリンギ マツタケ エノキタケ マイタケ ブナシメジ ツクリタケ タモギタケ

IC50(mg/mL) エタノール抽出物

Fig.14  主要食用キノコのリパーゼ阻害活性 

抽出液原液で 50%以上の阻害を示した試料のうち主要食用キノコのみを抜粋  IC50:50%阻害を示したときの乾燥試料粉末量(mg/mL) 

0.362

0.239 0.118

0.121

0.139

0.149

0.165

0.189

0 0.1 0.2 0.3 0.4

ハイイロシメジ

タモギタケ

ツバフウセンタケ

クロカワ

コウモリタケ

クサハツ

IC50mg/mL)

水抽出物

エタノール抽出

Fig.15  リパーゼ阻害活性の結果(上位 6 種抜粋) 

抽出液原液で 50%以上の阻害を示した試料中上位 6 種を抜粋  IC50:50%阻害を示したときの乾燥試料粉末量(mg/mL) 

Fig.16   活性成分の溶媒抽出性

33

42 40

-24

27

99

35

52

71

45

95 99

83 84

72

46

89 99

90 86

80

92 92 98

-92

-41

3 3

-20

86

-100 -80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80 100

ハイイロシメジ ツバフウセンタケ クサハツ タモギタケ クロカワ コウモリタケ

ヘキサン クロロホルム クロロホルム/メタノール(2:1) エタノール

0 20 40 60 80 100

0 10 20 30 40 50 60

Fr.

210nm でモニターしたクロマトグラムグラム 

リパーゼ阻害活性 

Fig.17 T-5 画分の分取 HPLC

①  ② 

0 20 40 60 80 100

0 10 20 30 40 50 60

Fr.

阻 害 率︵

%︶

210nm でモニターしたクロマトグラムグラム 

リパーゼ阻害活性 

Fig.18 T-5-2 画分の分取 HPLC

Ⅰ  Ⅲ  Ⅳ  Ⅴ  Ⅱ 

210nm でモニターしたクロマトグラムグラム 

Fig.19 T-5-2- Ⅳ画分の分取 HPLC

0 20 40 60 80 100

0 5 10 15 20 25 30

Fr.

阻 害 率︵

%︶

リパーゼ阻害活性 

Table.1-1 Gyromitra infula (SchaeffFr.Quel. Aleuria rheana Fuckel Aleuria aurantia (Fr.Fuckel Morchella esculenta (LFr.Persvar. esculenta Hypomycesp. Tremella foliacea PersFr. Auricularia polytricha (Mont. ) Sacc. Cantharellucibarius Fr. Cantharelluluteocomus Bigelow Craterellucornucopioides (L.:Fr.Pers. Gomphus floccosus (Schw.) Sing. Gomphus fujisanensis (ImaiParmasto Clavaripurpurea Muell. : Fr. Clavulinopsifusiformis (SowFr.Corner Clavicorona pyxidata (PersFr.Doty Ramaria flava (Fr.Quel. Ramaria aurea (Fr.Quel. Ramaria obtusissima (Peck) Corner Ramaria formosa (Fr.Quel. Ramaria botrytis (Pers.) Ricken Sparassis crispa WulfFr. Hydnum repandum LFr. Climacodon septentrionalis (Fr.Karst. Mycoleptodonoides aitchisonii (Berk.) MasG. Boletopsileucomelas (PersFr.Fayod Sarcodoscabrosus (Fr.Karst. Sarcodoaspratus (Berk.) SIto Hydnellum suaveolens (Scop : Fr.Krast Hydnellum caeruleum (HornemePers.) Krast Albatrelludispansus (LloydCanf. eGilbn. Laetiporusulphreus (Fr.Murrill Laetiporusulphureus (Fr.Murrvar. miniatu(Jungh.) Imazeki Polyporus squamosus Fr. Polyporellubadius (PerseSFGray)Imazekicombnov. Polyporellubrumalis (Fr.Karst. Corioluhirsutus (wulf.:Fr.Quel. Piptoporubetulinus (Bull. : Fr.Karst. Grifola frondosa (Dicks.: Fr.S.F.Gray Pleurotus pulmonarius (Fr.Quel. Pleurotus eryngii (De Cand.) Gillet Pleurotus cornucopiae (Paulet) Rolland varcitrinopileatus

Table.1-2   Pleurotus ostreatus (Jacq. : Fr.Kummer Lentinuedodes (Berk.) Sing. Lentinelluursinus (Fr.Kuhn. Hygrophorus fagBecke& Bon Hygrophorus chrysodon (Batsch : Fr.Fr. Hygrophorus erubescens (Fr.Fr. Hygrophorus arbustivus Fr. Hygrophorus russula (SchaeffFr.Quel. Hygrophorus pudorinus (Fr.Fr. Hygrophorus leucophaeus (Scop.) Fr. Hygrocybe flavescens (Kauffm.) Sing. Leucopaxillugiganteus (SowFr.Sing. Clitocybodora (Bull. : Fr.Kummer Clitocybacromelalga Ichimura Clitocybnebularis (Batsch : Fr.Kummer Clitocyblignatilis (PersFr.KarstIchimura Clitocybclavipes (PersFr.Kummer Tricholomsejunctum (SowFr.Quel. Tricholomustale (Fr. : Fr.Kummer Tricholomflavovirens (PersFr.Lund. Tricholomfulvum (DC : Fr.Sacc. Tricholomvaccinum (PersFr.Kummer Tricholomportentosum (Fr.Quel. Tricholomgiganteum Massee Tricholomvirgatum (Fr. : Fr.Kummer Tricholommuscarium KawameHongo Tricholommatsutake (SIto eImaiSing. Tricholomsaponaceum (Fr.Kummer Laccaribicolo(MairePDOrton Mycengalericulata (ScopFr.SFGray Macrocystidia cucumis (PersFr.Joss. Tricholomopsidecora (Fr.Sing. Melanoleuca melaleuca (PersFr.Murr. Lyophyllum connatum (Schum.: Fr.Sing. Lyophyllum fumosum (PersFr.P.D Lyophyllum decastes (Fr. : Fr.Sing. Lyophyllum shimej(Kawam.) Hongo Hypsizigumarmoreus (Peck) Bigelow Pleurocybella porrigens (PersFr.Sing. Lampteromyces japonicus (Kawam.) Sing. Armillariella mellea (Vahl. Fr.Karst.

Table.1-3   Armillariella tabescens (Scop.) Sing. Marasmiumaximus Hongo Lepista sordida (SchumFr.Sing. Catathelasmimperiale (Fr.Sing. Catathelasmventricosum (Peck) Sing. Collybimaculata (Alb& SchwFr.Quel. Collybiconfluens (PersFr.Kummer Collybibutyracea (Bull. : Fr.Quel. Collybiperonata (BoltFr.Kummer Panelluserotinus (PersFr.Kuhn Flammulinvelutipes (Curt.: Fr.Sing. Amanitgriseofarinosa Hongo Amanuthemibapha (berk& Br.Saccsubsp. hemibapha Amanitabrupta Peck Amanitpantherina (DCFr.Krombh. Amanitvirosa (Fr.Bertillon Amanitmuscaria (LFr.Pers Volvariella speciosa (Fr. : Fr.Sing. Lepiota acutesquamosa (WeinmFr.Gills. lat. Phaeolepiotaure(Matt. : Fr.Maire Agaricubisporus (JLangeImabach varalbidus (JLangeSing. AgaricucampestriLFr. Agaricublazei Murr. Psathyrella candolliana (Fr. : Fr.Maire Psathyrella piluliformis (Bull. : Fr.PDOrton Psathyrella velutina (Pers.) Sing. Coprinuatramentarius (Bull. : Fr.Fr. Coprinurhizophorus KawameHongo & Kyokoyama Agrocybsemiorbicuris (Bull.Fayod, Naucorisemiorbicularis (bull.Quel. Agrocybcylindracea (DCFr.Maire Naematolomsublateritium (Fr.Karst. Phoriotmalicola (Kauffm.) AHSmiith var. macropoda A.HSmith eHesler Phoriotlenta (Fr.Sing. Phoriotterrestris Overholts Phoriotnameko (TItoSIto & Imai in Imai Phoriotadiposa (Fr.Kummer Phoriotaurivella (Batsch : Fr.Kummer Galerinfasciculata Hongo Rozites caperata (PersFr.Karst. Gymnopiluliquiritiae (Pers:Fr) Karst. Cortinarius elatior Fr.

Table.1-4   Cortinarius alboviolaceus (PersFr.Fr. Cortinarius claricolovar. turmalis (Fr.Moser Cortinarius purpurascens (Fr.Fr. CortinariusCrocolitus Quel., C.triumphans Fr. s.Cooke,J.lange Cortinarius aureobrunneus Hongo Cortinarius armillatus (Fr. : Fr.Fr. Cortinarius tenuipes (HongoHongo Cortinarius pseudosalor JLange Cortinarius violaceus (LFr.Fr. Cortinarius praestans (Cord.) Sacc. Hebelomradicosum (Bull. : Fr.Ricken Rhodophyllusinuatus (Bull. : Fr.Sing. Rhodophyiiucrassipes (Imaz& TokiImaz& Hongo Rhodophylluclypeatus (L.) Quer. Gomphidiuroseus (Fr.Karst. Chroogomphus tomentosus (Murr.) OKMiller Boletinus cavipes (Opat.) Kalchbr. Boletinus asiaticus Sing. Boletinus paluste(Peck) Peck Chalciporus piperatus (Bull. : Fr.Bataille Tylopiluchromapes (FrostA.H.Smith & Thiers Tylopilueximiu (Peck) Sing. Tylopiluballoui(Peck) Sing. Tylopiluneofelleus Hongo Tylopilualboater (Peck) Sing. Suillubovinus (L.:Fr.OKuntze Suilluspectabilis (Peck) Sing. Suilluplacidus (BonordenSing. Suillularicinus (Berkin Hook.OKuntze Suillugranulatus (L.: Fr.OKuntze Suillugrevillei (Klotz.) Sing. Suillupictus (Peck) AHSmith & Thiers Suillutomentosus (Kauff.) Sing.Snell & Dick Gyrodon lividus (Bull. : Fr.Sacc. Leccinum extremiorientale (L.Vass.Sing. Leccinum versipelle (Fr.Snell Leccinum scabrum (Bull. : Fr.SFGray Boletus calopus Pers.: Fr. oletus subvelutipes Peck Boletus pulverulentus Opat. Boletus Luridus SchaeffFr.

Table.1-5   Boletus auripes Peck Boletus pseudocalopus Hongo Boletus violaceofuscus Chiu Strobilomyces strobilaceus (Scop. : Fr.Berk. Strobilomyces confusus Sing. Boletellumirabilis (Murr.) Sing. Lactarius laeticolorus (ImaiImazeki Lactarius violascens (Otto : Fr.Fr. Lactarius torminosus (SchaeffFr.SFGray Lactarius chrysorrheus Fr. Lactarius flavidulus Imai Lactarius lignyotus Fr. Lactarius vellereus (Fr.Fr. Lactarius subvellereus Peck Lactarius volemus (Fr.Fr. Lactarius quietus Fr. Lactarius subzonarius Hongo Russula virescens (Schaeff.) Fr. Russula chloroides Kalchbr. Russula compacta Frost & PecapuPeck Russula senecis Imai Russula cyanoxantha (Schaeff.) Fr. Russula foetens PersFr. Russula nigricans (Bull.Fr. Russula densifolia (Secr.Gill. Russula pseudointegra Arnould eGoris Russula emetica (SchaeffFr.SFGray Russula virid-rubrolimbata Ying Geastrum triplex (Jungh.) Fisch. Calvaticaelata (Bull.Morgan Lycoperdoperlatum PersPers. Lycoperdopyriforme SchaeffPers. Hygrophorus lucorum Kalchbr. RhizopogorubescenTul.

Table.2  サンプルリスト(分類)

亜網 試料数

子のう菌亜門 盤菌網 チャワンタケ ノボリリュウタケ 1

アミガサタケ 1

ピロネマキン 2

核菌網 ニクザキン ヒポミケスキン 1

担子菌亜門 異型担子菌網 シロキクラゲ シロキクラゲ 1

キクラゲ キクラゲ 1

真正担子菌網 帽菌亜網 ヒダナシタケ アンズタケ 3

ラッパタケ 2

シロソウメンタケ 2

フサヒメホウキタケ 1

ホウキタケ 5

ハナビラタケ 1

カノシタ 1

エゾハエタケ 2

イボタケ 5

ニンギョウタケモドキ 1

タコウキン 8

ハラタケ ヒラタケ 6

ヌメリガサ 8

キシメジ 40

テングタケ 6

ウラベニガサ 1

ハラタケ 5

ヒトヨタケ 5

オキナタケ 2

モエギタケ 7

フウセンタケ 15

イッポンシメジ 3

オウギタケ 2

イグチ 28

オニイグチ 3

ベニタケ 22

腹菌亜網 ホコリタケ ヒメツチグリ 1

ホコリタケ 3

スッポンタケ スッポンタケ 1

ヒメノガステル ショウロ 1

合計 197

Table.3  キノコ類のα-グルコシダーゼ阻害活性スクリーニング water ethanol

ニセアシベニイグチ 0.09 0.28

ウスフジフウセンタケ 0.17 0.35

ツバフウセンタケ 0.21 0.30

キヌガサタケ 0.61 1.54

コウモリタケ 1.53

-クロカワ 7.32

-キホウキタケ 8.59

-フサヒメホウキタケ 9.17

-コガネホウキタケ 10.3

-ハナホウキタケ 10.5

-ヒグマアミガサタケ 10.6

-ムラサキフウセンタケ 10.9

-ニガイグチモドキ 11.2

-アシベニイグチ 12.9

-トサカホウキタケ 13.3

-キンチャヤマイグチ 15.6

-タマシロオニタケ 16.2

-ドクツルタケ 16.2 12.6

コウタケ 16.2

-アケボノアワタケ 16.6

-コナカブリテングタケ 17.0

-アイシメジ 20.0

-タマゴタケ 20.9

-アカヤマドリ 21.3

-ムレオオイチョウタケ 22.0

-ウラグロニガイグチ 22.8

-ヒメマツタケ 23.8

-アミハナイグチ 26.3

-IC50 = 反応液中で50%阻害を示すときの乾燥試料粉末量  -は抽出物原液で50%以上の阻害活性を示さなかったもの

IC50(mg/mL)

Table.4  キノコ類のα-アミラーゼ阻害活性スクリーニング water ethanol

ニオウシメジ - 1.34

クロハツ - 1.41

アミガサタケ - 1.64

ネズミシメジ - 1.69

ナギナタタケ - 1.74

フジウスタケ - 1.80

アラゲキクラゲ - 2.08

カラハツタケ - 2.13

トキイロラッパタケ - 2.22

ドクベニタケ - 2.25

オキナクサハツ - 2.34

カワリハツ - 2.44

ツキヨタケ - 2.82

クサハツ - 2.91

シモフリシメジ - 3.24

ケロウジ - 3.32

ニオイワチチタケ - 3.38

ニオイハリタケ - 3.42

キオビフウセンタケ - 3.69

クダアカゲシメジ - 3.77

フサヒメホウキタケ - 3.89

キンチャフウセンタケ - 4.12

アミハナイグチ - 4.17

ヒメシロタモギタケ - 4.18

ヌメリササタケ - 4.23

キチチタケ - 4.35

スギヒラタケ - 4.42

ケシロハツモドキ - 4.61

ホンシメジ - 4.90

イッポンシメジ - 5.16

ショウロ - 5.17

ハナホウキタケ - 5.19

ブナシメジ - 5.71

シメジモドキ - 5.79

ミネシメジ - 6.92

カオリツムタケ - 7.06

タケリタケ - 7.41

ウスフジフウセンタケ - 8.33

オウギタケ - 8.33

オツネンタケモドキ - 8.33

ニオイハリタケモドキ - 8.33

ホウキタケ - 8.33

チャナメツムタケ - 8.33

IC50(mg/mL) IC50 = 反応液中で50%阻害を示すときの乾燥試料粉末量  -は抽出物原液で50%以上の阻害活性を示さなかったもの

関連したドキュメント